2023 අගෝස්තු 03; පාකිස්තානයේ හිටපු අගමැති ඉම්රාන් ඛාන් BBC HARDtalk වෙත පවසා ඇත්තේ මේ වසර අගදී පැවැත්වීමට නියමිත මැතිවරණයක් ගැන හමුදාව බියට පත්ව සිටින බවයි.
පකිස්ථානය “ප්‍රකාශ නොකළ යුධ නීතිය” යටතේ පවතින බවත්, “ෆැසිස්ට්වාදීන්” එය “අඳුරු යුගයට” ගෙන යමින් සිටින බවත් ඔහු පැවසීය.
ඛාන් මහතා 2018 දී තේරී පත් වූ අතර, වසර හතරකට අඩු කාලයක් පාලනය කළ අතර, පසුව පසුගිය වසරේ පාර්ලිමේන්තු විශ්වාසභංග ඡන්දයකින් ඔහු නෙරපා හරින ලදී.
ස්ථාවරත්වය යළි ඇති කරන්නේ නිදහස් හා සාධාරණ මැතිවරණයකින් පමණක් බව ඔහු පැවසීය.
HARDtalk ඉදිරිපත් කරන්නෙකු වන Stephen Sackur හිටපු අගමැතිවරයාගෙන් විමසා සිටියේ, දේශපාලනයට හමුදා “මැදිහත්වීම්” පිලිබඳ ඔහුගේ වර්තමාන විවේචනය පැන නැගුනේ හමුදාව සමග ඔහුගේ සම්බන්ධතාවය සිසිල් වූ පසුව පමණක් දැයි කියාය.
ඛාන් මහතා මෙය ප්‍රතික්ෂේප කරමින්, ඔහුගේ පකිස්ථාන ටෙහ්රීක්-ඊ-ඉන්සාෆ් (පීටීඅයි) “හමුදා ආඥාදායකයින් නිර්මාණය නොකළ එකම පක්ෂය” බව අවධාරනය කළේය. එය කඩා බිඳ දැමීමේ ව්‍යාපාරයක් ක්‍රියාත්මක වී ඇත්තේ ඒ නිසා බව ඔහු චෝදනා කරයි.
බොහෝ විවේචකයින් තර්ක කරන්නේ ඛාන් මහතා බලයට පත්වීමේදී ඔහුට හමුදාවේ සහාය ලැබුණු බවයි, එය දෙපාර්ශ්වයේම චෝදනාව ප්‍රතික්ෂේප කළේය. පකිස්ථානයේ පැවැත්මේ වැඩි කාලයක් හමුදාව දැඩි ලෙස බලපෑම් කර ඇති අතර එය රටේ දේශපාලනයේ තිරය පිටුපස තීරණාත්මක ක්‍රීඩකයෙකි.
පසුගිය මාස කිහිපය තුළ, PTI විසින් සැලකිය යුතු ඉවත්වීම් සහ ප්‍රධාන සාමාජිකයින් අත්අඩංගුවට ගැනීම් දැක ඇත. නමුත් එය නොවෙනස්ව පවතින බව ඛාන් මහතා අවධාරණය කරයි.
“කොහොමද, සංස්ථාපිතය එළිපිටම අපිට විරුද්ධව ගියත්, අපිව කඩාකප්පල් කරන්න හැදුවත්, අපි ආන්ඩුවෙන් අයින් වුණාට පස්සේ කොහොමද අපි අතුරු මැතිවරණ 37න් 30ක් දිනුවේ?”
ඔහු බලයෙන් ඉවත් කිරීම තම පක්ෂය දුර්වල කරනු ඇතැයි සංස්ථාපිතය බලාපොරොත්තු වූ බව ඔහු පැවසීය. “සාමාන්‍යයෙන් එය සිදුවන්නේ ඔබ සෑහෙන කාලයක් බලයෙන් ඉවත්ව සිටින විටය. නමුත් ඒ වෙනුවට සිදුවූයේ පක්ෂයේ ජනප්‍රියත්වය දිගටම වර්ධනය වීමයි,” ඛාන් මහතා පැවසීය.
“ඔවුන් සෑම දෙයක්ම උත්සාහ කර ඇත. ඔවුන් කාන්තාවන් සහ සාමකාමී විරෝධතාකරුවන් ඇතුළු 10,000 ක් සිරගත කර ඇත.” හිටපු පකිස්ථාන ක්‍රිකට් නායකයා වසර 27කට පෙර ඔහුගේ පක්ෂය ආරම්භ කළ දා සිට ඛාන්ගේ ආධාරකරුවන් ඔහුව දේශපාලන පිටස්තරයෙකු ලෙස සලකයි.
රාජද්‍රෝහීත්වය, ත්‍රස්තවාදය සහ මිනීමැරීමට අනුබල දීම ඇතුළු චෝදනා 200 කට ආසන්න සංඛ්‍යාවක් තමාට එල්ල වී ඇති බව ඔහු පවසන අතර, ඔහු තම දැඩි ආරක්‍ෂාව සහිත නිවස සහ උසාවිය අතර සැඟවී සිටිනු දුටු බව ඔහු පැවසීය. මැයි මාසයේදී ඔහු උසාවියක් තුළදී අත්අඩංගුවට ගෙන රටපුරා විරෝධතා ඇති කළේය, සමහරක් ප්‍රචණ්ඩත්වයට සම්බන්ධ විය.
ප්‍රචණ්ඩත්වයේ ප්‍රතිඵලයක් ලෙස හමුදාවට සතුරු වාතාවරණයක් ඇති කළේ දැයි HARDTalk විසින් ප්‍රශ්න කළ විට, හිටපු ජාත්‍යන්තර ක්‍රිකට් තරුවක් බවට පත් වූ දේශපාලනඥයා කියා සිටියේ තමා සහ තම පක්ෂය කිසි විටෙකත් ප්‍රචණ්ඩත්වය භාවිතා කිරීම වෙනුවෙන් පෙනී නොසිටි බවත් සාමකාමී විරෝධතා වාර්තාවක් ඇති බවත්ය.
හමුදා ගොඩනැගිලිවලට එල්ල වූ ප්‍රහාර සම්බන්ධයෙන් ඔවුන්ගේ කිසිදු සම්බන්ධයක් නොමැති බව පැවසූ ඔහු, එම සිද්ධීන් වෙන වෙනම විමර්ශනය කළ යුතු බව පැවසීය. තමන්ව අත්අඩංගුවට ගැනීමට පොලිස් නිලධාරීන් වෙනුවට සොල්දාදුවන් යැවීමේදී නොසන්සුන්තාව ඇති කළේ හමුදාවේ ක්‍රියාකලාපය බව ඛාන් මහතා අවධාරණය කර තිබේ.
“හමුදාව, සෙන්පතිතුමා මාව එතනින් උස්සනවා දැක්කම ආධාර කරුවන් මොනවා කරයි කියලා හිතුවද? උද්ඝෝෂණයක් කරන්නේ නැද්ද?”
ලාහෝර් සිට බීබීසීයට අදහස් දක්වමින් ඛාන් මහතා මෙසේ පැවසීය: “රට විශාල ව්‍යසනයක අද්දර සිටීමයි. අපි ගමන් කරමින් සිටින්නේ අඳුරු යුගයක් ලෙසයි.
“පකිස්ථානයට ඇති එකම විසඳුම නිදහස් හා සාධාරණ මැතිවරණයකි. අපට මෙම අවුලෙන් මිදීමට ඇති එකම මාර්ගය එයයි.”
බුද්ධි අංශ වෙත පුලුල්ව පැතිරුනු ප්‍රජාතන්ත්‍ර විරෝධී බලයක් ලබා දෙන බව පැවසූ නව නීති සම්පාදනය ගැන ඔහු කනස්සල්ල පළ කළේය. බලයෙන් පහකිරීමෙන් පසු ඛාන් හමුදාව දැඩි ලෙස විවේචනය කරන්නෙකු බවට පත්ව ඇත. තමන්ට එරෙහිව කුමන්ත්‍රණ කරන බවට චෝදනා කරමින් බුද්ධි අංශ නිලධාරීන් ප්‍රසිද්ධියේ නම් කළ පළමු දේශපාලනඥයා ඔහුය.
“අවාසනාවකට, රට ෆැසිස්ට්වාදීන් විසින් අත්පත් කරගෙන ඇති අතර, ඔවුන් මැතිවරණවලට පාත්‍ර වී ඇත. මම දුක් විඳීමට හේතුව [මැතිවරණවලදී] අපි අතින් ජයග්‍රහණය කරන බව ඔවුන් දන්නා බැවිනි. ඒ නිසා ඔවුන්” ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය යළි බිඳ දමමින්,” ඔහු පැවසීය.
